Porównanie różnych technologii budowy skateparków
Na bazie naszych blisko 30-letnich doświadczeń w realizacji skateparków, możemy przedstawić porównanie różnych technologii budowy skateparków oraz zdefiniować podstawowe wady i zalety poszczególnych technologii wykonania i materiałów, stosowanych w budowie obiektów skateingowych.
Współcześnie obiekty skateingowe oraz skateparki realizowane są zgodnie z wytycznymi zawartymi w Normie PN-EN 14794:2019-07, która określa między innymi wytyczne w zakresie stosowanych materiałów jak również geometrię i gabaryty poszczególnych urządzeń, a przede wszystkim wymagania w zakresie bezpieczeństwa.
W okresie bisko 30 lat istnienia skateboardingu w Polsce obiekty skateingowe wykonywane były z różnych materiałów i w różnych technologiach. Porównanie technologii budowy skateparków można zacząć od listy różnych technologii:
- Skateparki sklejkowo-drewniane
- Skateparki sklejkowo-drewniane, z kompozytową warstwą jezdną
- Skateparki stalowe
- Skateparki stalowo-sklejkowe
- Skateparki żelbetowe prefabrykowane montowane na uprzednio wykonanej płycie/posadzce
- Skateparki żelbetowe monolityczne z elementami wtopionymi w posadzkę
- Skateparki żelbetowe zespolone (prefabrykowano-monolityczne) z elementami wtopionymi w posadzkę
Każda z wyżej wymienionych technologii ma swoje zalety i wady, porównania różnych technologii budowy skateparków dokonujemy poniżej. Przejdźmy do szczegółowego porównanie technologii budowy skateparków.
Porównanie technologii budowy skateparków.
1. Skateparki sklejkowo-drewniane
Wady:
- Niska trwałość
- Brak odporności na czynniki atmosferyczne
- Konieczność stosowania blach najazdowych
- Ograniczenia materiałowe
- Duża nasiąkliwość
- Skłonności do gnicia
- Niska odporność na obciążenia udarowe i akty wandalizmu
- Brak możliwości udzielenia rzetelnej gwarancji
- Brak możliwości wypełnienia nakazów wynikających z Normy PN-EN 14974, dotyczących geometrii styku blacha – posadzka
Zalety:
- Niski koszt
- Szybki montaż
- Łatwy transport
Podsumowanie i uwagi praktyczne
Obiekty tego typu najlepiej nadają się do zamkniętych i nadzorowanych obiektów, bez ekspozycji na czynniki atmosferyczne. Należy mieć świadomość, iż do realizacji tego typu obiektów stosuje się sklejki szalunkowe. O jej wytrzymałości i wodoodporności decydują zastosowane żywice mocznikowe stanowiące lepiszcza spajające poszczególne tzw. obłoki sklejki, które wykonywane są z gatunków drewna o niskiej gęstości (typu: brzoza, topola, olcha, etc.), zaś sam obłok nie jest niczym zabezpieczany. Suma tych czynników ma decydujący wpływ na wytrzymałość całego obiektu. Z uwagi na zamkniętą konstrukcję i związane z tym problemy z jej wentylowaniem, zastosowane drewno ma skłonność do gnicia, a w wyniku różnic temperaturowych i związanymi z nią różnicami w wilgotności powietrza również do pęcznienia.
2. Skateparki sklejkowo-drewniane, z kompozytową warstwą jezdną
Wady:
- Niska trwałość
- Brak odporności na czynniki atmosferyczne
- Konieczność zastosowania blach najazdowych
- Ograniczenia materiałowe
- Nasiąkliwość
- Skłonności do gnicia
- Niska odporność na obciążenia udarowe i akty wandalizmu
- Brak możliwości udzielenia rzetelnej gwarancji
- Skłonność do pękania okładziny kompozytowej w niskich temperaturach oraz pod wpływem obciążeń udarowych
- Przy podwyższonej wilgotności powietrza duża śliskość zagrażająca bezpieczeństwu użytkowników
- Brak możliwości wypełnienia nakazów wynikających z Normy PN-EN 14974, dotyczących geometrii styku blacha – posadzka
Zalety:
- Niski koszt, choć wyższy niż przy obiektach sklejkowo-drewnianych
- Szybki montaż
- Łatwy transport
Podsumowanie i uwagi praktyczne
Obiekty tego typu również najlepiej nadają się do zamkniętych i nadzorowanych obiektów, bez ekspozycji na czynniki atmosferyczne. Choć same płyty kompozytowe mają wysoką wodoodporność, to dzięki tej właściwości sklejki stanowiące konstrukcję pod tymi płytami, nie mają możliwości „oddychania” i procesy gnilne sklejek postępują znacząco szybciej, a samo zastosowanie płyt kompozytowych nie rozwiązuje właściwości sklejek opisanych w pkt. 1.Rozwiązanie takie jest próbą kompromisu między kosztem wykonania, a trwałością. Obiekty tego typu nie wytrzymują pięcioletniego okresu gwarancji.
3. Skateparki stalowe
Wady:
- Problemy ze skutecznym zabezpieczeniem antykorozyjnym
- Brak odporności na korozję
- Powstawanie punktu rosy
- Ponadprzeciętnie wysoki hałas
- Nagrzewanie się latem płyt jezdnych skutkujące często brakiem możliwości użytkowania/popażeń
- Konieczność prowadzenia częstych prac konserwacyjnych
- Duża wiotkość konstrukcyjna
- Brak możliwości wypełnienia nakazów wynikających z Normy PN-EN 14974, dotyczących geometrii styku blacha – posadzka
Zalety:
- Ograniczona odporność na akty wandalizmu
- Szybki montaż
Podsumowanie i uwagi praktyczne
Ze względu na swoje właściwości i wynikające z tego ograniczenia obecnie obiekty stalowe nie są stosowane. Stal sama w sobie ma potencjał do wykorzystania w budowie pod warunkiem zwiększenia sztywności elementów a co za tym idzie i ich masy, co wymagałoby stosowania blach o grubościach co najmniej 20 mm. Rozwiązanie to stwarza wiele problemów wykonawczych, dlatego nie jest obecnie stosowane.
4. Skateparki stalowo-sklejkowe
Wady:
- Nieodporność na obciążenia udarowe i akty wandalizmu
- Różnice w skurczu temperaturowym poszczególnych materiałów
- Niska trwałość
- Brak odporności na czynniki atmosferyczne
- Konieczność zastosowania blach najazdowych
- Ograniczenia materiałowe
- Nasiąkliwość sklejek
- Zrywanie się łbów stosowanych blachowkrętów do mocowania sklejek wynikające z różnych właściwości stosowanych materiałów
- Brak możliwości wypełnienia nakazów wynikających z Normy PN-EN 14974, dotyczących geometrii styku blacha – posadzka
- Problemy wykonawcze wynikające ze stosowania dwóch materiałów o zupełnie różnych właściwościach fizycznych
Zalety:
- Ograniczona odporność na akty wandalizmu
- Szybki montaż
Podsumowanie i uwagi praktyczne
Ze względu na swoje właściwości obecnie obiekty tego typu są bardzo rzadko stosowane. Rozwój tego typu wykonania wymusza posiadanie kadry i „warsztatu” zarówno ślusarskiego jak i stolarskiego. Z tego też względu czołowe firmy w kraju nie podejmują się realizacji obiektów tego rodzaju. Z drugiej strony, jest to najlepsze rozwiązanie dla obiektów wykorzystywanych na cele reklamowe, eventy, etc.
5. Skateparki żelbetowe prefabrykowane montowane na uprzednio wykonanej płycie/posadzce
Wady:
- Konieczność zastosowanie blach najazdowych
- Konieczność zastosowania blach maskujących łączenia najazdów sąsiednich modułów
- Ograniczenia w możliwościach projektowo-wykonawczych
- Brak możliwości wypełnienia nakazów wynikających z Normy PN-EN 14974, dotyczących geometrii styku blacha – posadzka
- Wyższa cena realizacji w porównaniu do innych technologii
Zalety:
- Zdecydowanie bardziej wytrzymałe niż wykonane w technologiach innych betonowa
- Odporne na akty wandalizmu
- Szybki montaż, choć wolniejszy w porównaniu do innych technologii niż betonowe
- Cichsze w trakcie użytkowania w stosunku do obiektów wykonanych w technologiach innych betonowa
Podsumowanie i uwagi praktyczne
Obiekty tego typu nadają się do otwartych obiektów, poddawanych ekspozycji na czynniki atmosferyczne, jednak z uwagi na duże ograniczenia montażowo-wykonawcze są nieakceptowane przez środowiska użytkowników. Z uwagi na materiał z jakiego są wykonane (beton) prefabrykowane elementy skateingowe odznaczają się dużo większa trwałością niż wykonane w innych technologiach niż betonowe. Jednakże, z uwagi na sposób ich posadowienia zachodzi konieczność stosowania blach najazdowych, które są podatne na uszkodzenia i deformacje oraz czynniki atmosferyczne i akty wandalizmu. Z tego powodu technologia ta jest stosowana w ograniczony sposób.
6. Skateparki żelbetowe monolityczne z elementami wtopionymi w posadzkę
Wady:
- Wyższa cena realizacji w stosunku do innych technologii
- Wolniejsza realizacja
- Budowa skateparku uzależniona w wysokim stopniu od warunków atmosferycznych
- Duże ryzyko występowania rys skurczowych
Zalety:
- Zdecydowanie bardziej wytrzymałe niż wykonane w technologiach innych betonowa
- Odporne na akty wandalizmu
- Cichsze w trakcie użytkowania w stosunku do obiektów wykonanych w technologiach innych betonowa
- Tanie w utrzymaniu
- Praktycznie nieograniczone możliwości w konstruowaniu kształtów
Podsumowanie i uwagi praktyczne
Obiekty tego typu najlepiej nadają się do otwartych obiektów, poddawanych ekspozycji na czynniki atmosferyczne. Obiekty i urządzenia skateingowe wykonane w technologii betonowej odznaczają się najwyższą trwałością w porównaniu z innymi technologiami. Nie wymagają stosowania blach najazdowych, co zwiększa bezpieczeństwo i komfort użytkowania. Ponieważ elementy wykonuje się z betonu, można dowolnie formować z nich kształty, co zwiększa atrakcyjność całego obiektu.
7. Skateparki żelbetowe zespolone monolityczne z elementami wtopionymi w posadzkę z użyciem prefabrykatów
Wady:
- Wyższa cena realizacji w stosunku do innych technologii niż betonowe
- Wolniejsza realizacja, jednak szybsza, dzięki zastosowaniu prefabrykatów
- Budowa skateparku uzależniona w wysokim stopniu od warunków atmosferycznych
Zalety:
- Zdecydowanie bardziej wytrzymałe niż wykonane w technologiach innych betonowa
- Odporne na akty wandalizmu
- Cichsze w trakcie użytkowania w stosunku do obiektów wykonanych w technologiach innych betonowa
- Szybsze w produkcji i wykonaniu
- Konkurencyjna cena w stosunku do innych technologii betonowych
- Tańsze w utrzymaniu
- Praktycznie nieograniczone możliwości w konstruowaniu kształtów
- Możliwość wykonania większych i wyższych urządzeń, niż w innych technologiach (również betonowych) bez zwiększania kosztów
- Najlepszy stosunek cena/jakość
Zobacz przykłady naszych realizacji skateparków betonowych.
Podsumowanie i uwagi praktyczne
Porównanie różnych technologii budowy skateparków kończymy obiektami, które najlepiej nadają się do otwartych rozwiązań, poddawanych ekspozycji na czynniki atmosferyczne.
Poprzez użycie elementów żelbetowych wykonanych w zakładzie prefabrykacji czas realizacji skateparku jest krótszy w porównaniu z innymi technologiami betonowymi. Elementy sprefabrykowane są trwalsze niż te same wykonane na placu budowy ze względu na stałość i pewność warunków w jakich dojrzewa beton, możliwość dobrego zawibrowania betonu i właściwej pielęgnacji. Obiekty i urządzenia skateingowe wykonane w technologii betonowej odznaczają się najwyższą trwałością w porównaniu z innymi technologiami. Nie wymagają stosowania blach najazdowych, co zwiększa bezpieczeństwo i komfort użytkowania. Ponieważ elementy wykonuje się z betonu, można dowolnie formować z nich kształty, co zwiększa atrakcyjność całego obiektu. Ponadto, najlepsza korelacja jakości i trwałości obiektu do jego ceny, oraz dodatkowe korzyści w aspekcie społecznym (najbardziej polecane przez samych użytkowników).